Chương 14—Những nhà cải chánh Anh về sau

Trong khi Luther mở Kinh Thánh bị đóng kín cho dân chúng Đức, Tyndale được Thánh Linh của Đức Chúa Trời cảm thúc để làm điều tương tự cho nước Anh. Kinh Thánh của Wycliffe được dịch từ bản văn Latin, vốn chứa nhiều sai lầm. Nó chưa từng được in, và giá thành của các bản sao chép tay cao đến mức chỉ có những người giàu có hoặc lãnh chúa mới có thể sở hữu; hơn nữa, do bị hội thánh nghiêm cấm, nó chỉ được lưu hành trong phạm vi hẹp. Năm 1516, một năm trước khi Luther công bố các luận đề, Erasmus đã xuất bản phiên bản Tân Ước bằng tiếng Hy Lạp và Latin. Lần đầu tiên, lời của Đức Chúa Trời được in bằng ngôn ngữ gốc. Trong công cuộc này, nhiều sai lầm của các bản dịch trước được sửa chữa, và ý nghĩa được diễn đạt rõ ràng hơn. Điều này dẫn dắt nhiều người trong giới học thức đến với sự hiểu biết tốt hơn về Chân Lý, và tạo động lực mới cho công cuộc Cải Chánh. Nhưng dân chúng bình thường vẫn bị ngăn cách phần lớn khỏi lời của Đức Chúa Trời. Tyndale được kêu gọi để hoàn thành công cuộc của Wycliffe trong việc mang Kinh Thánh đến cho đồng bào mình. {GC 245.1}

Là một học giả chăm chỉ và một người tìm kiếm Chân Lý nhiệt thành, Tyndale đã tiếp nhận Tin Lành từ Tân Ước Hy Lạp của Erasmus. Ông mạnh dạn rao giảng niềm tin của mình, nhấn mạnh rằng mọi giáo lý phải được thử nghiệm bằng Kinh Thư. Trước tuyên bố của những người theo giáo hoàng rằng hội thánh đã ban Kinh Thánh và chỉ hội thánh mới có thể giải thích nó, Tyndale đáp lại: “Các ngươi có biết ai dạy chim đại bàng tìm mồi không? Cũng chính Đức Chúa Trời ấy dạy con cái Ngài đang đói khát tìm Cha mình trong lời Ngài. Các ngươi không hề ban Kinh Thư cho chúng ta, mà chính các ngươi đã giấu nó khỏi chúng ta; các ngươi thiêu đốt những người dạy lời ấy, và nếu có thể, các ngươi sẽ thiêu đốt chính Kinh Thư.”—D’Aubigne, Lịch Sử Cải Chánh Thế Kỷ Mười Sáu, quyển 18, chương 4. {GC 245.2}

Việc rao giảng của Tyndale khơi dậy sự quan tâm lớn; nhiều người chấp nhận Chân Lý. Nhưng các linh mục luôn cảnh giác, và ngay khi ông rời khỏi một nơi, họ dùng lời đe dọa và xuyên tạc để cố phá hủy công cuộc của ông. Thường thì họ thành công. “Phải làm gì đây?” ông kêu lên. “Trong khi tôi gieo giống ở một nơi, kẻ thù tàn phá cánh đồng tôi vừa rời đi. Tôi không thể có mặt khắp mọi nơi. Ôi! Nếu Cơ Đốc nhân sở hữu Kinh Thư bằng ngôn ngữ của họ, họ có thể tự mình chống lại những kẻ nguỵ biện này. Không có Kinh Thánh, không thể nào thiết lập dân chúng trong Chân Lý.”—Ibid., quyển 18, chương 4. {GC 246.1}

Một mục đích mới giờ đây chiếm lĩnh tâm trí ông. “Trong ngôn ngữ của Y-sơ-ra-ên,” ông nói, “các thánh thi được hát trong đền thờ của Đức Giê-hô-va; vậy Tin Lành há không nên nói bằng ngôn ngữ của nước Anh giữa chúng ta sao? … Hội thánh lẽ nào lại có ít ánh sáng hơn vào giữa trưa so với lúc bình minh? … Cơ Đốc nhân phải đọc Tân Ước bằng tiếng mẹ đẻ của họ.” Các tiến sĩ và giáo sư của hội thánh bất đồng với nhau. Chỉ bằng Kinh Thánh, con người mới có thể đạt đến Chân Lý. “Người thì theo tiến sĩ này, người khác theo tiến sĩ kia… Mỗi tác giả lại mâu thuẫn với người khác. Vậy làm sao chúng ta phân biệt ai đúng, ai sai? … Làm sao? … Thật sự là nhờ lời của Đức Chúa Trời.”—Ibid., quyển 18, chương 4. {GC 246.2}

Chẳng bao lâu sau, một tiến sĩ Công giáo uyên thâm, trong cuộc tranh luận với ông, kêu lên: “Thà không có luật pháp của Đức Chúa Trời còn hơn là luật pháp của giáo hoàng.” Tyndale đáp lại: “Tôi thách thức giáo hoàng và mọi luật lệ của hắn; và nếu Đức Chúa Trời tha thứ cho đời tôi, chẳng mấy năm nữa, tôi sẽ khiến một cậu bé cày ruộng biết nhiều về Kinh Thư hơn ngươi.”—Anderson, Biên Niên Sử Kinh Thánh Anh, trang 19. {GC 246.3}
Mục đích mà ông bắt đầu ấp ủ, mang Kinh Thư Tân Ước đến cho dân chúng bằng ngôn ngữ của họ, giờ đây được củng cố, và ông lập tức bắt tay vào công cuộc này. Bị bức hại phải rời khỏi quê nhà, ông đến Luân Đôn, và tại đó một thời gian ông tiếp tục công tác của mình mà không bị quấy rầy. Nhưng bạo lực của những người theo giáo hoàng lại buộc ông phải trốn chạy. Cả nước Anh dường như đóng cửa với ông, và ông quyết định tìm nơi trú ẩn ở Đức. Tại đây, ông bắt đầu in Tân Ước tiếng Anh. Hai lần công việc bị gián đoạn; nhưng khi bị cấm in ở một thành phố, ông đến thành phố khác. Cuối cùng, ông đến Worms, nơi vài năm trước Luther đã bảo vệ Tin Lành trước Hội nghị. Trong thành phố cổ kính ấy có nhiều bạn bè của Cải Chánh, và Tyndale tiếp tục công tác của mình mà không gặp thêm trở ngại. Ba nghìn bản Tân Ước sớm được hoàn thành, và một ấn bản khác ra đời ngay trong năm đó. {GC 246.4}
Với sự nhiệt thành và kiên trì lớn lao, ông tiếp tục công tác của mình. Mặc dù nhà cầm quyền Anh canh gác các cảng nghiêm ngặt, lời của Đức Chúa Trời vẫn được bí mật chuyển đến Luân Đôn và từ đó lan truyền khắp cả nước theo nhiều cách. Những người theo giáo hoàng cố gắng đàn áp Chân Lý, nhưng vô ích. Giám mục Durham một lần mua toàn bộ số Kinh Thánh của một người bán sách là bạn của Tyndale để tiêu hủy, nghĩ rằng điều này sẽ cản trở lớn công cuộc ấy. Nhưng trái lại, số tiền ấy cung cấp nguyên liệu cho một ấn bản mới tốt hơn, mà nếu không có, ấn bản này đã không thể được xuất bản. Khi sau này Tyndale bị bắt làm tù nhân, tự do được đề nghị với điều kiện ông tiết lộ danh tính những người đã giúp ông chi trả chi phí in Kinh Thánh. Ông đáp rằng giám mục Durham đã làm nhiều hơn bất kỳ ai; vì bằng cách trả một giá lớn cho số sách còn lại, ông ấy đã giúp Tyndale tiếp tục công cuộc với lòng can đảm. {GC 247.1}
Tyndale bị phản bội vào tay kẻ thù, và một thời gian chịu cảnh tù đày nhiều tháng. Cuối cùng, ông làm chứng cho đức tin của mình bằng cái chết của một người tử đạo; nhưng những vũ khí ông chuẩn bị đã giúp các chiến sĩ khác chiến đấu qua bao thế kỷ, cho đến thời chúng ta. {GC 247.2}
Latimer tuyên bố từ bục giảng rằng Kinh Thánh nên được đọc bằng ngôn ngữ của dân chúng. Tác giả của Kinh Thư, ông nói, “chính là Đức Chúa Trời;” và Kinh Thư này mang sức mạnh và sự vĩnh cửu của Tác giả. “Không có vua, hoàng đế, quan chức hay người cai trị nào… mà không phải tuân theo… lời thánh của Ngài.” “Chúng ta đừng đi theo lối tắt, nhưng hãy để lời của Đức Chúa Trời dẫn dắt chúng ta: đừng bước theo… tổ tiên của chúng ta, cũng đừng tìm kiếm điều họ đã làm, mà là điều họ lẽ ra phải làm.”—Hugh Latimer, “Bài Giảng Đầu Tiên Trước Vua Edward VI.” {GC 248.1}
Barnes và Frith, những người bạn trung thành của Tyndale, đứng lên bảo vệ Chân Lý. Các ông Ridley và Cranmer nối tiếp. Những lãnh đạo trong Cải Chánh giáo Tin Lành Anh là những người uyên thâm, và hầu hết họ từng được kính trọng vì lòng nhiệt thành hoặc sự đạo đức trong cộng đoàn Rô-ma. Sự phản đối giáo hoàng của họ đến từ việc nhận biết các sai lầm của “tòa thánh.” Sự quen thuộc với những bí ẩn của Ba-by-lon mang lại sức mạnh lớn hơn cho lời chứng của họ chống lại nó. {GC 248.2}
“Giờ tôi muốn đặt một câu hỏi kỳ lạ,” Latimer nói. “Ai là giám mục và giáo sĩ siêng năng nhất ở toàn nước Anh? … Tôi thấy các ngươi lắng nghe và chờ đợi tôi nêu tên hắn… Tôi sẽ nói cho các ngươi biết: đó là ma quỷ… Hắn không bao giờ rời khỏi giáo phận của mình; gọi hắn bất cứ khi nào, hắn luôn ở nhà; … hắn luôn cày cấy… Các ngươi sẽ không bao giờ thấy hắn lười biếng, tôi bảo đảm với các ngươi… Nơi ma quỷ ngự trị, … sách vở bị xóa bỏ, và nến được thắp lên; Kinh Thánh bị gạt đi, và chuỗi hạt được nâng lên; ánh sáng của Tin Lành bị dập tắt, và ánh sáng của nến được nâng cao, ngay cả giữa trưa; … thánh giá của Đấng Christ bị hạ xuống, kẻ móc túi luyện ngục được nâng lên; … việc mặc áo cho người trần truồng, nghèo khổ và bất lực bị bỏ qua, còn việc trang trí hình tượng và tô điểm lòe loẹt cho gỗ đá được nâng lên; truyền thống và luật pháp của con người được đề cao, còn truyền thống và lời thánh của Đức Chúa Trời bị hạ thấp… Ôi, ước gì các giáo sĩ của chúng ta siêng năng gieo hạt giống giáo lý tốt như Sa-tan gieo cỏ lùng và hạt độc!”—Ibid., “Bài Giảng về Cái Cày.” {GC 248.3}
Nguyên tắc lớn lao mà các nhà Cải Chánh này giữ vững—cũng là nguyên tắc của người Waldenses, Wycliffe, John Huss, Luther, Zwingli và những người liên kết với họ—là thẩm quyền tuyệt đối của Kinh Thư như quy tắc của đức tin và thực hành. Họ phủ nhận quyền của giáo hoàng, hội đồng, các Giáo phụ, và vua chúa trong việc kiểm soát lương tâm trong các vấn đề tôn giáo. Kinh Thánh là thẩm quyền của họ, và bằng lời dạy của nó, họ thử nghiệm mọi giáo lý và tuyên bố. Đức tin vào Đức Chúa Trời và lời Ngài nâng đỡ những người thánh này khi họ hy sinh mạng sống tại cọc thiêu. “Hãy vững lòng,” Latimer kêu lên với người bạn tử đạo khi ngọn lửa sắp dập tắt tiếng nói của họ, “hôm nay, nhờ ân điển của Đức Chúa Trời, chúng ta sẽ thắp lên một ngọn nến ở nước Anh, mà tôi tin sẽ không bao giờ bị dập tắt.”—Tác Phẩm của Hugh Latimer 1:8. {GC 249.1}
Tại Scotland, những hạt giống Chân Lý do Columba và các cộng sự gieo rắc chưa bao giờ bị hủy diệt hoàn toàn. Hàng trăm năm sau khi các hội thánh Anh quy phục Rô-ma, những hội thánh Scotland vẫn giữ được tự do. Tuy nhiên, vào thế kỷ mười hai, giáo hoàng thiết lập quyền lực tại đây, và không nơi nào bóng tối lại sâu đậm hơn. Dẫu vậy, những tia sáng vẫn xuyên qua bóng tối, mang hy vọng về ngày mới. Người Lollard, đến từ Anh với Kinh Thánh và lời dạy của Wycliffe, đã làm nhiều để bảo tồn kiến thức về Tin Lành, và mỗi thế kỷ đều có những chứng nhân và tử đạo của mình. {GC 249.2}
Với sự khởi đầu của Cải Chánh Lớn, các tác phẩm của Luther xuất hiện, rồi đến Tân Ước tiếng Anh của Tyndale. Không bị giáo quyền để ý, những sứ giả này âm thầm băng qua núi đồi và thung lũng, thổi bùng ngọn đuốc Chân Lý gần như bị dập tắt ở Scotland, và phá tan công việc mà Rô-ma đã thực hiện qua bốn thế kỷ áp bức. {GC 249.3}
Rồi máu của các tử đạo mang lại động lực mới cho phong trào. Các lãnh đạo giáo hoàng, đột nhiên nhận ra mối nguy đe dọa công cuộc của họ, đưa một số người cao quý và được kính trọng nhất trong số con trai của Scotland lên cọc thiêu. Nhưng họ chỉ dựng nên một bục giảng, từ đó lời của những chứng nhân tử đạo vang vọng khắp cả nước, làm rung động trái tim dân chúng với một mục đích bất diệt để cởi bỏ xiềng xích của Rô-ma. {GC 249.4}
Hamilton và Wishart, những lãnh chúa về phẩm chất lẫn dòng dõi, cùng với một loạt các môn đồ khiêm nhường hơn, đã hy sinh mạng sống tại cọc thiêu. Nhưng từ đống lửa thiêu Wishart, một người xuất hiện mà ngọn lửa không thể làm im lặng, một người dưới sự dẫn dắt của Đức Chúa Trời sẽ giáng đòn cuối cùng vào giáo hoàng ở Scotland. {GC 250.1}
John Knox đã từ bỏ truyền thống và những bí ẩn của hội thánh, để nuôi dưỡng mình bằng Chân Lý của lời Đức Chúa Trời; và lời dạy của Wishart đã củng cố quyết tâm của ông từ bỏ cộng đoàn Rô-ma để gia nhập với các nhà Cải Chánh bị bức hại. {GC 250.2}
Được các đồng sự thúc giục đảm nhận vai trò giảng đạo, ông run sợ trước trách nhiệm ấy, và chỉ sau những ngày ẩn dật và đấu tranh đau đớn với chính mình, ông mới đồng ý. Nhưng một khi đã nhận vị trí ấy, ông tiến bước với quyết tâm kiên định và lòng can đảm không nao núng cho đến cuối đời. Nhà Cải Chánh chân thành này không sợ mặt người. Những ngọn lửa tử đạo bùng cháy quanh ông chỉ làm tăng thêm lòng nhiệt thành mãnh liệt hơn. Với lưỡi rìu của bạo chúa treo lơ lửng trên đầu, ông vẫn vững vàng, tung những đòn mạnh mẽ cả bên phải lẫn bên trái để phá tan sự thờ hình tượng. {GC 250.3}
Khi đối diện với nữ hoàng Scotland, người mà sự hiện diện khiến lòng nhiệt thành của nhiều lãnh đạo Tin Lành suy giảm, John Knox vẫn kiên định làm chứng cho Chân Lý. Ông không bị lung lay bởi những lời ve vãn, cũng không run sợ trước những lời đe dọa. Nữ hoàng buộc tội ông về tội dị giáo. Bà tuyên bố rằng ông đã dạy dân chúng chấp nhận một tôn giáo bị nhà nước cấm, và do đó vi phạm lệnh của Đức Chúa Trời yêu cầu thần dân vâng lời lãnh chúa của họ. Knox đáp lại một cách kiên định: {GC 250.4}
“Tôn giáo chân chính không lấy sức mạnh hay thẩm quyền từ các lãnh chúa trần thế, mà chỉ từ Đức Chúa Trời vĩnh cửu. Vì vậy, thần dân không buộc phải định hình tôn giáo của mình theo ý muốn của các lãnh chúa. Thường thì các lãnh chúa là những người dốt nát nhất về tôn giáo chân chính của Đức Chúa Trời… Nếu toàn bộ dòng dõi Áp-ra-ham theo tôn giáo của Pha-ra-ôn, người mà họ từng là thần dân trong thời gian dài, thưa bà, xin hỏi tôn giáo nào sẽ tồn tại trên thế giới? Hoặc nếu mọi người trong thời các sứ đồ theo tôn giáo của các hoàng đế La Mã, tôn giáo nào sẽ tồn tại trên mặt đất? … Vì vậy, thưa bà, bà có thể thấy rằng thần dân không buộc phải theo tôn giáo của lãnh chúa mình, dù họ được lệnh phải vâng lời họ.” {GC 250.5}
Nữ hoàng Mary nói: “Ngươi giải thích Kinh Thư theo một cách, còn họ [các giáo sư Công giáo Rô-ma] giải thích theo cách khác; ta nên tin ai, và ai sẽ là người phán xét?” {GC 251.1}
“Ngài nên tin Đức Chúa Trời, Đấng phán rõ ràng trong lời Ngài,” nhà Cải Chánh đáp; “và xa hơn những gì lời Ngài dạy, ngài không nên tin người này hay người kia. Lời của Đức Chúa Trời tự nó rõ ràng; và nếu có chỗ nào dường như mờ mịt, Thánh Linh, Đấng không bao giờ mâu thuẫn với chính mình, sẽ giải thích rõ ràng hơn ở những chỗ khác, để không còn nghi ngờ nào, trừ với những kẻ cố chấp trong sự ngu ngạo.”—David Laing, Tác Phẩm Tuyển Tập của John Knox, quyển 2, trang 281, 284. {GC 251.2}
Đó là những Chân Lý mà nhà Cải Chánh không sợ hãi, bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, đã nói vào tai hoàng gia. Với lòng can đảm không nao núng, ông giữ vững mục đích của mình, cầu nguyện và chiến đấu trong các trận chiến của Chúa, cho đến khi Scotland được giải phóng khỏi giáo hoàng. {GC 251.3}
Ở Anh, việc thiết lập Cải Chánh giáo Tin Lành làm tôn giáo quốc gia đã làm giảm, nhưng không hoàn toàn chấm dứt, sự bức hại. Dù nhiều giáo lý của Rô-ma đã bị từ bỏ, không ít hình thức của nó vẫn được giữ lại. Quyền tối cao của giáo hoàng bị bác bỏ, nhưng thay vào đó, quốc vương được đặt làm người đứng đầu hội thánh. Trong việc phụng sự hội thánh, vẫn còn một sự xa rời lớn so với sự tinh sạch và đơn sơ của Tin Lành. Nguyên tắc lớn lao về tự do tôn giáo vẫn chưa được hiểu. Dù những tàn bạo khủng khiếp mà Rô-ma dùng để chống dị giáo hiếm khi được các lãnh đạo Tin Lành áp dụng, quyền của mỗi người được thờ phượng Đức Chúa Trời theo lương tâm mình vẫn không được công nhận. Tất cả đều bị yêu cầu chấp nhận các giáo lý và tuân theo các hình thức thờ phượng do hội thánh thiết lập quy định. Những người bất đồng chịu bức hại, nhiều hay ít, trong hàng trăm năm. {GC 251.4}
Vào thế kỷ mười bảy, hàng nghìn mục sư bị trục xuất khỏi vị trí của mình. Dân chúng bị cấm, dưới hình phạt tiền nặng, tù đày, và lưu đày, tham dự bất kỳ cuộc họp tôn giáo nào ngoài những cuộc được hội thánh phê chuẩn. Những linh hồn trung thành không thể kiềm chế việc tụ họp để thờ phượng Đức Chúa Trời buộc phải gặp nhau trong những con hẻm tối tăm, những gác xép mờ mịt, và vào một số mùa, trong rừng vào nửa đêm. Trong những nơi trú ẩn sâu thẳm của rừng, một đền thờ do chính Đức Chúa Trời xây dựng, những con cái bị phân tán và bức hại của Chúa tụ họp để dâng đổ trái tim mình trong cầu nguyện và ngợi khen. Nhưng bất chấp mọi thận trọng, nhiều người chịu khổ vì đức tin của họ. Các nhà tù chật kín. Gia đình bị chia cắt. Nhiều người bị lưu đày đến các xứ lạ. Dẫu vậy, Đức Chúa Trời ở cùng dân Ngài, và sự bức hại không thể dập tắt lời chứng của họ. Nhiều người bị đẩy qua đại dương đến Mỹ và tại đây đặt nền móng cho tự do dân sự và tôn giáo, vốn là thành lũy và vinh quang của đất nước này. {GC 252.1}
Cũng như trong thời các sứ đồ, sự bức hại lại dẫn đến sự tiến triển của Tin Lành. Trong một hầm ngục hôi hám đầy rẫy kẻ phóng đãng và tội phạm, John Bunyan hít thở chính bầu không khí của thiên đàng; và tại đó, ông viết câu chuyện ngụ ngôn tuyệt vời về hành trình của người lữ hành từ vùng đất hủy diệt đến thành phố thiên đàng. Trong hơn hai trăm năm, tiếng nói từ nhà tù Bedford ấy đã nói với sức mạnh rung động đến trái tim con người. Hành Trình của Người Lữ Hành và Ân Điển Dồi Dào Dành Cho Tội Nhân Lớn Nhất của Bunyan đã dẫn dắt nhiều bước chân vào con đường sự sống. {GC 252.2}
Baxter, Flavel, Alleine, và những người tài năng, học thức, và có trải nghiệm Cơ Đốc sâu sắc khác đã đứng lên mạnh mẽ bảo vệ đức tin từng được giao cho các thánh. Công cuộc mà những người này thực hiện, dù bị cấm đoán và bị đặt ngoài vòng pháp luật bởi các nhà cai trị thế gian, không bao giờ có thể tàn lụi. Suối Nguồn Sự Sống và Phương Pháp Ân Điển của Flavel đã dạy hàng nghìn người cách phó thác linh hồn mình cho Đấng Christ. Mục Sư Cải Chánh của Baxter đã là một phước lành cho nhiều người khao khát sự phục hưng công cuộc của Đức Chúa Trời, và Sự An Nghỉ Vĩnh Cửu của Các Thánh của ông đã làm công việc dẫn dắt các linh hồn đến “sự an nghỉ” dành cho dân của Đức Chúa Trời. {GC 252.3}
Một trăm năm sau, trong thời kỳ bóng tối tâm linh lớn lao, Whitefield và anh em Wesley xuất hiện như những người mang ánh sáng cho Đức Chúa Trời. Dưới sự cai trị của hội thánh thiết lập, dân chúng Anh đã sa sút vào tình trạng suy đồi tôn giáo khó phân biệt với ngoại giáo. Tôn giáo tự nhiên là môn học yêu thích của các giáo sĩ, và bao gồm hầu hết thần học của họ. Giới thượng lưu chế giễu sự đạo đức, và tự hào rằng mình vượt trên điều họ gọi là cuồng tín. Giới hạ lưu thì ngu ngạo và đắm chìm trong thói xấu, trong khi hội thánh không còn lòng can đảm hay đức tin để nâng đỡ công cuộc Chân Lý đã suy tàn. {GC 253.1}
Giáo lý lớn lao về sự xưng công chính bởi đức tin, được Luther dạy rõ ràng, gần như đã bị lãng quên hoàn toàn; và nguyên tắc Rô-ma về việc tin cậy vào việc lành để được cứu rỗi đã thay thế nó. Whitefield và anh em Wesley, những thành viên của hội thánh thiết lập, là những người thành tâm tìm kiếm ân huệ của Đức Chúa Trời, và họ được dạy rằng điều này đạt được qua một đời sống đạo đức và tuân giữ các nghi thức tôn giáo. {GC 253.2}
Khi Charles Wesley một lần ngã bệnh và nghĩ rằng cái chết đang đến gần, ông được hỏi đặt hy vọng sự sống vĩnh cửu vào đâu. Ông trả lời: “Tôi đã cố hết sức để phục vụ Đức Chúa Trời.” Vì người bạn đặt câu hỏi dường như không hài lòng với câu trả lời, Wesley nghĩ: “Sao! Những nỗ lực của tôi không đủ làm nền tảng cho hy vọng sao? Ông ta muốn cướp đi những nỗ lực của tôi? Tôi không còn gì khác để nương tựa.”—John Whitehead, Cuộc Đời Mục Sư Charles Wesley, trang 102. Đó là bóng tối dày đặc đã bao phủ hội thánh, che giấu sự chuộc tội, cướp đi vinh quang của Đấng Christ, và khiến tâm trí con người xa rời hy vọng cứu rỗi duy nhất—máu của Đấng Cứu Chuộc bị đóng đinh. {GC 253.3}
Wesley và các cộng sự được dẫn dắt để thấy rằng tôn giáo chân chính nằm trong trái tim, và luật pháp của Đức Chúa Trời bao gồm cả tư tưởng lẫn lời nói và hành động. Thuyết phục về sự cần thiết của sự thánh khiết trong trái tim cũng như sự đúng đắn trong hành vi bên ngoài, họ bắt đầu một đời sống mới một cách nghiêm túc. Bằng những nỗ lực chăm chỉ và cầu nguyện nhất, họ cố gắng chế ngự những điều ác của trái tim tự nhiên. Họ sống một đời sống tự phủ nhận, bác ái, và hạ mình, tuân thủ nghiêm ngặt và chính xác mọi biện pháp mà họ nghĩ có thể giúp họ đạt được điều họ khao khát nhất—sự thánh khiết để nhận được ân huệ của Đức Chúa Trời. Nhưng họ không đạt được mục tiêu mà họ tìm kiếm. Vô ích là những nỗ lực của họ để thoát khỏi sự kết án của tội lỗi hoặc phá vỡ quyền lực của nó. Đó là cuộc đấu tranh tương tự mà Luther đã trải qua trong phòng giam tại Erfurt. Đó là câu hỏi đã hành hạ linh hồn ông—“Làm sao con người có thể công chính trước mặt Đức Chúa Trời?” (Gióp 9:2). {GC 254.1}
Ngọn lửa của Chân Lý thần thánh, gần như bị dập tắt trên các bàn thờ của Cải Chánh giáo Tin Lành, được nhóm lại từ ngọn đuốc cổ xưa được truyền qua các thời đại bởi các Cơ Đốc nhân Bohemia. Sau Cải Chánh, Cải Chánh giáo Tin Lành ở Bohemia bị đám đông Rô-ma giẫm đạp. Tất cả những ai từ chối bội lý Chân Lý bị buộc phải trốn chạy. Một số người, tìm được nơi trú ẩn ở Saxony, đã duy trì đức tin cổ xưa tại đó. Chính từ hậu duệ của những Cơ Đốc nhân này mà ánh sáng đến với Wesley và các cộng sự của ông. {GC 254.2}
John và Charles Wesley, sau khi được phong chức cho chức vụ, được gửi đi truyền giáo ở Mỹ. Trên tàu có một nhóm người Moravian. Những cơn bão dữ dội xảy ra trên hành trình, và John Wesley, đối diện với cái chết, cảm thấy mình không có sự bảo đảm về bình an với Đức Chúa Trời. Ngược lại, người Đức thể hiện sự bình tĩnh và tin cậy mà ông không quen thuộc. {GC 254.3}
“Tôi đã từ lâu,” ông nói, “nhận thấy sự nghiêm túc lớn lao trong hành vi của họ. Về sự khiêm nhường, họ đã liên tục chứng minh bằng việc thực hiện những công việc thấp hèn cho các hành khách khác mà không người Anh nào chịu làm; họ không mong muốn và không nhận thù lao, nói rằng điều đó tốt cho trái tim ngu ngạo của họ, và Đấng Cứu Rỗi đầy yêu thương của họ đã làm nhiều hơn cho họ. Mỗi ngày, họ có cơ hội thể hiện sự nhu mì mà không sự xúc phạm nào có thể lay chuyển. Nếu bị đẩy, đánh, hay xô ngã, họ đứng dậy và đi tiếp, không một lời phàn nàn nào thốt ra từ miệng họ. Giờ đây, có cơ hội để thử xem họ có được giải thoát khỏi linh của sự sợ hãi, cũng như khỏi sự kiêu ngạo, giận dữ, và báo thù hay không. Giữa thánh thi mở đầu buổi thờ phượng của họ, biển tràn qua, xé toạc cánh buồm chính, phủ kín con tàu, và tràn vào giữa các boong như thể vực sâu đã nuốt chửng chúng ta. Tiếng hét kinh hoàng vang lên giữa người Anh. Người Đức bình tĩnh tiếp tục hát. Sau đó, tôi hỏi một người trong số họ, ‘Ngươi không sợ sao?’ Ông trả lời, ‘Tôi tạ ơn Đức Chúa Trời, không.’ Tôi hỏi, ‘Nhưng phụ nữ và trẻ em của các ngươi không sợ sao?’ Ông đáp nhẹ nhàng, ‘Không; phụ nữ và trẻ em của chúng tôi không sợ chết.’”—Whitehead, Cuộc Đời Mục Sư John Wesley, quyển 2, trang 10. {GC 255.1}
Khi đến Savannah, Wesley ở lại với người Moravian một thời gian ngắn, và bị ấn tượng sâu sắc bởi phẩm chất Cơ Đốc của họ. Về một buổi thờ phượng của họ, trái ngược rõ rệt với sự hình thức vô hồn của Hội thánh Anh, ông viết: “Sự đơn sơ cũng như trang nghiêm của toàn bộ buổi lễ khiến tôi gần như quên đi mười bảy trăm năm đã qua, và tưởng tượng mình đang ở trong một buổi nhóm mà không có hình thức hay uy thế; nơi Phao-lô, người làm lều, hay Phi-e-rơ, người đánh cá, chủ trì; nhưng với sự bày tỏ của Thánh Linh và quyền năng.”—Ibid., trang 11, 12. {GC 255.2}
Khi trở về Anh, dưới sự hướng dẫn của một mục sư Moravian, Wesley đạt đến sự hiểu biết rõ ràng hơn về đức tin Kinh Thánh. Ông được thuyết phục rằng mình phải từ bỏ mọi sự dựa vào việc lành của bản thân để được cứu rỗi và phải hoàn toàn tin cậy vào “Chiên Con của Đức Chúa Trời, Đấng cất bỏ tội lỗi thế gian” (I Giăng 1:29). Trong một buổi họp của hội Moravian ở Luân Đôn, một tuyên bố từ Luther được đọc, mô tả sự thay đổi mà Thánh Linh của Đức Chúa Trời thực hiện trong trái tim người tin. Khi Wesley lắng nghe, đức tin được nhóm lên trong linh hồn ông. “Tôi cảm thấy trái tim mình ấm lạ lùng,” ông nói. “Tôi cảm thấy tôi tin cậy vào Đấng Christ, chỉ một mình Đấng Christ, để được cứu rỗi: và một sự bảo đảm được ban cho tôi, rằng Ngài đã cất bỏ tội lỗi của tôi, ngay cả tội của tôi, và cứu tôi khỏi luật pháp của tội lỗi và sự chết.”—Ibid., trang 52. {GC 255.3}
Qua những năm dài lao khổ và không chút an ủi—những năm tự phủ nhận nghiêm ngặt, chịu sỉ nhục và hạ mình—Wesley đã kiên định theo đuổi mục đích duy nhất là tìm kiếm Đức Chúa Trời. Giờ đây, ông đã tìm thấy Ngài; và ông nhận ra rằng ân điển mà ông đã lao khổ để đạt được qua cầu nguyện và kiêng ăn, qua bố thí và tự phủ nhận, là một món quà, “không cần tiền, không cần giá” (Ê-sai 55:1). {GC 256.1}
Một khi đã được thiết lập trong đức tin vào Đấng Christ, cả linh hồn ông bùng cháy với khao khát lan truyền khắp nơi sự hiểu biết về Tin Lành vinh quang của ân điển tự do của Đức Chúa Trời. “Tôi xem cả thế giới là giáo xứ của tôi,” ông nói; “bất kỳ nơi nào tôi đến, tôi thấy cần, đúng, và là bổn phận của tôi, công bố cho mọi người sẵn lòng nghe, những tin mừng về sự cứu rỗi.”—Ibid., trang 74. {GC 256.2}
Ông tiếp tục đời sống nghiêm khắc và tự phủ nhận, không còn là nền tảng, mà là kết quả của đức tin; không phải là gốc, mà là trái của sự thánh khiết. Ân điển của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ là nền tảng của hy vọng Cơ Đốc nhân, và ân điển ấy sẽ được bày tỏ qua sự vâng lời. Cuộc đời Wesley dành để rao giảng những Chân Lý lớn lao mà ông đã tiếp nhận—sự xưng công chính qua đức tin vào máu chuộc tội của Đấng Christ, và quyền năng đổi mới của Thánh Linh trên trái tim, mang lại trái trong một đời sống phù hợp với gương của Đấng Christ. {GC 256.3}
Whitefield và anh em Wesley được chuẩn bị cho công tác của họ qua những nhận thức cá nhân sâu sắc và gay gắt về tình trạng hư mất của chính mình; và để có thể chịu đựng gian khó như những chiến sĩ giỏi của Đấng Christ, họ đã trải qua lò lửa thử thách của sự chế giễu, nhạo báng, và bức hại, cả trong trường đại học lẫn khi bước vào chức vụ. Họ và một vài người đồng cảm bị các bạn học bất kính gọi một cách khinh miệt là “Người Methodist”—một cái tên mà ngày nay được xem là danh dự bởi một trong những giáo phái lớn nhất ở Anh và Mỹ. {GC 256.4}
Là thành viên của Hội thánh Anh, họ gắn bó mạnh mẽ với các hình thức thờ phượng của hội thánh, nhưng Chúa đã trình bày trước họ trong lời Ngài một tiêu chuẩn cao hơn. Thánh Linh thúc giục họ rao giảng Đấng Christ và Ngài bị đóng đinh. Quyền năng của Đấng Chí Cao đồng hành cùng công tác của họ. Hàng nghìn người bị thuyết phục và thực sự hoán cải. Cần thiết phải bảo vệ những con chiên này khỏi những con sói dữ. Wesley không có ý định lập một giáo phái mới, nhưng ông tổ chức họ dưới cái gọi là Liên Kết Methodist. {GC 257.1}
Sự chống đối mà các nhà giảng đạo này gặp phải từ hội thánh thiết lập thật bí ẩn và thử thách; nhưng Đức Chúa Trời, trong sự khôn ngoan của Ngài, đã điều khiển các sự kiện để công cuộc Cải Chánh bắt đầu từ bên trong chính hội thánh. Nếu nó đến hoàn toàn từ bên ngoài, nó sẽ không thể thâm nhập nơi cần thiết nhất. Nhưng vì các nhà giảng đạo phục hưng là thành viên hội thánh, và làm việc trong phạm vi hội thánh bất cứ khi nào có cơ hội, Chân Lý đã có lối vào nơi mà nếu không, cửa vẫn đóng kín. Một số giáo sĩ được đánh thức từ sự đờ đẫn đạo đức và trở thành những nhà giảng nhiệt thành trong giáo xứ của mình. Các hội thánh bị hóa đá bởi hình thức được thổi hồn sống động. {GC 257.2}
Vào thời Wesley, như trong mọi thời đại của lịch sử hội thánh, những người có ân tứ khác nhau thực hiện công tác được chỉ định của họ. Họ không hòa hợp về mọi điểm giáo lý, nhưng tất cả đều được Thánh Linh của Đức Chúa Trời thúc đẩy, và đoàn kết trong mục tiêu lớn lao là giành linh hồn cho Đấng Christ. Những khác biệt giữa Whitefield và anh em Wesley từng có lúc đe dọa gây ra sự xa cách; nhưng khi họ học được sự nhu mì trong trường học của Đấng Christ, sự khoan dung và bác ái lẫn nhau đã hòa giải họ. Họ không có thời gian để tranh cãi, khi sai lầm và tội ác đang tràn ngập khắp nơi, và những tội nhân đang đi xuống hủy diệt. {GC 257.3}
Các tôi tớ của Đức Chúa Trời bước đi trên con đường gập ghềnh. Những người có ảnh hưởng và học thức dùng quyền lực chống lại họ. Sau một thời gian, nhiều giáo sĩ thể hiện sự thù địch kiên quyết, và các cánh cửa hội thánh đóng lại với đức tin tinh sạch và những người rao giảng nó. Hành động của các giáo sĩ trong việc tố cáo họ từ bục giảng đã khơi dậy những yếu tố của bóng tối, sự ngu ngạo, và tội ác. Hết lần này đến lần khác, John Wesley thoát chết nhờ phép màu của lòng thương xót Đức Chúa Trời. Khi cơn thịnh nộ của đám đông nổi lên chống lại ông, và dường như không có lối thoát, một thiên sứ trong hình dạng con người đến bên ông, đám đông lùi lại, và tôi tớ của Đấng Christ đi qua nơi nguy hiểm một cách an toàn. {GC 258.1}
Về sự giải cứu của ông khỏi đám đông giận dữ trong một dịp như vậy, Wesley nói: “Nhiều người cố gắng xô tôi ngã khi chúng tôi đi xuống đồi trên một con đường trơn trượt đến thị trấn; họ nghĩ rằng nếu tôi ngã xuống đất, tôi khó mà đứng dậy được nữa. Nhưng tôi không hề vấp ngã, cũng không trượt chút nào, cho đến khi hoàn toàn thoát khỏi tay họ… Dù nhiều người cố nắm lấy cổ áo hay quần áo tôi để kéo tôi xuống, họ không thể giữ được chút nào: chỉ một người nắm chặt vạt áo khoác của tôi, nhưng nó sớm bị để lại trong tay hắn; vạt áo còn lại, trong túi có một tờ ngân phiếu, bị xé nhưng chỉ một nửa… Một người lực lưỡng ngay phía sau đánh tôi nhiều lần bằng một cây gậy sồi lớn; nếu hắn đánh trúng sau đầu tôi một lần, hẳn đã không cần thêm phiền toái. Nhưng mỗi lần, cú đánh bị lệch đi, tôi không biết bằng cách nào; vì tôi không thể di chuyển sang phải hay trái… Một người khác lao qua đám đông, giơ tay định đánh, nhưng đột nhiên hạ tay xuống, chỉ vuốt đầu tôi và nói, ‘Tóc của ông ta mềm mại làm sao!’ … Những người đầu tiên thay đổi trái tim là những anh hùng của thị trấn, những thủ lĩnh của đám đông trong mọi dịp, một trong số họ từng là võ sĩ đấu gấu…” {GC 258.2}
“Bằng những bước nhẹ nhàng, Đức Chúa Trời chuẩn bị chúng ta cho ý muốn của Ngài! Hai năm trước, một mảnh gạch sượt qua vai tôi. Một năm sau, một viên đá trúng giữa mắt tôi. Tháng trước, tôi chịu một cú đánh, và tối nay là hai cú, một trước khi vào thị trấn, một sau khi rời đi; nhưng cả hai đều như không: vì dù một người đánh vào ngực tôi với tất cả sức mạnh, và người kia vào miệng tôi với lực mạnh đến mức máu tuôn ra ngay lập tức, tôi không cảm thấy đau hơn từ bất kỳ cú đánh nào so với nếu họ chạm vào tôi bằng một cọng rơm.”—John Wesley, Tác Phẩm, quyển 3, trang 297, 298. {GC 259.1}
Những người Methodist thời kỳ đầu—cả dân chúng lẫn các nhà giảng đạo—chịu đựng sự chế giễu và bức hại, từ cả các thành viên hội thánh lẫn những người công khai bất kính, bị kích động bởi những lời xuyên tạc của họ. Họ bị đưa ra trước các tòa án—chỉ là danh nghĩa, vì công lý hiếm có trong các tòa án thời đó. Thường xuyên, họ chịu bạo lực từ những kẻ bức hại. Đám đông đi từ nhà này sang nhà khác, phá hủy đồ đạc và hàng hóa, cướp bóc bất cứ thứ gì họ muốn, và hành hung tàn bạo đàn ông, phụ nữ, và trẻ em. Trong một số trường hợp, thông báo công khai được dán lên, kêu gọi những ai muốn hỗ trợ phá cửa sổ và cướp nhà của người Methodist tụ họp vào một thời điểm và địa điểm nhất định. Những vi phạm công khai cả luật pháp con người lẫn luật pháp thần thánh này được phép xảy ra mà không bị khiển trách. Một cuộc bức hại có hệ thống được thực hiện chống lại một dân tộc mà lỗi lầm duy nhất là tìm cách dẫn dắt bước chân tội nhân từ con đường hủy diệt đến con đường thánh khiết. {GC 259.2}
John Wesley, khi đề cập đến những cáo buộc chống lại mình và các cộng sự, nói: “Một số người cho rằng giáo lý của những người này là sai lầm, lầm lạc, và cuồng tín; rằng chúng mới mẻ và chưa từng nghe đến trước đây; rằng chúng là giáo phái Quaker, cuồng tín, giáo hoàng. Toàn bộ luận điệu này đã bị bứng gốc, vì đã được chứng minh rõ ràng rằng mỗi nhánh của giáo lý này là giáo lý rõ ràng của Kinh Thư, được hội thánh chúng ta giải thích. Vì vậy, nó không thể sai lầm hay lầm lạc, nếu Kinh Thư là đúng.” “Những người khác cho rằng, ‘Giáo lý của họ quá nghiêm khắc; họ khiến con đường đến thiên đàng quá hẹp.’ Và đây thực sự là lời phản đối ban đầu, (gần như là duy nhất trong một thời gian,) và là nền tảng bí mật của hàng nghìn lời khác, xuất hiện dưới nhiều hình thức. Nhưng liệu họ có khiến con đường đến thiên đàng hẹp hơn so với Chúa chúng ta và các sứ đồ của Ngài đã làm không? Giáo lý của họ có nghiêm khắc hơn Kinh Thánh không? Hãy xem xét vài câu Kinh Thánh rõ ràng: ‘Ngươi phải yêu mến Chúa, Đức Chúa Trời của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết trí khôn, và hết sức lực của ngươi’ (Mác 12:30). ‘Vì mọi lời nói vô ích mà người ta nói ra, họ sẽ phải khai trình trong ngày phán xét’ (Ma-thi-ơ 12:36). ‘Dù các ngươi ăn, uống, hay làm bất cứ việc gì, hãy làm tất cả để tôn vinh Đức Chúa Trời’ (I Cô-rinh-tô 10:31). {GC 259.3}
“Nếu giáo lý của họ nghiêm khắc hơn thế này, họ đáng bị trách; nhưng lương tâm các ngươi biết rằng không phải vậy. Và ai có thể bớt nghiêm khắc dù chỉ một chút mà không làm sai lệch lời của Đức Chúa Trời? Một quản lý của những bí ẩn của Đức Chúa Trời có thể được coi là trung tín nếu thay đổi bất kỳ phần nào của kho tàng thánh đó không? Không. Ông ta không thể giảm bớt gì, không thể làm mềm gì; ông ta buộc phải tuyên bố với mọi người, ‘Ta không thể hạ thấp Kinh Thư theo ý các ngươi. Các ngươi phải vươn lên đến nó, hoặc sẽ hư mất đời đời.’ Đây là lý do thực sự cho lời kêu ca phổ biến khác về ‘sự thiếu bác ái của những người này.’ Thiếu bác ái, họ sao? Về mặt nào? Họ không nuôi kẻ đói, mặc áo cho kẻ trần truồng sao? ‘Không; đó không phải vấn đề: họ không thiếu điều này: nhưng họ thiếu bác ái trong việc phán xét! Họ nghĩ không ai có thể được cứu ngoài những người theo cách của họ.’”—Ibid., quyển 3, trang 152, 153. {GC 260.1}
Sự suy đồi tâm linh đã hiển hiện ở Anh ngay trước thời Wesley phần lớn là kết quả của giáo lý vô luật. Nhiều người khẳng định rằng Đấng Christ đã bãi bỏ luật pháp đạo đức và do đó Cơ Đốc nhân không có nghĩa vụ tuân giữ nó; rằng người tin được giải thoát khỏi “xiềng xích của việc lành.” Những người khác, dù thừa nhận tính vĩnh cửu của luật pháp, tuyên bố rằng không cần thiết để các mục sư khuyên dân chúng vâng giữ các điều răn, vì những người được Đức Chúa Trời chọn để cứu rỗi sẽ, “bởi sự thúc đẩy không thể cưỡng lại của ân điển thần thánh, được dẫn đến thực hành sự đạo đức và nhân đức,” trong khi những người bị định đoạt cho sự hư mất vĩnh viễn “không có quyền năng để vâng lời luật pháp thần thánh.” {GC 260.2}
Những người khác, cũng cho rằng “người được chọn không thể rơi khỏi ân điển hay mất đi ân huệ thần thánh,” đi đến kết luận kinh khủng hơn rằng “những hành động xấu xa họ phạm không thực sự là tội lỗi, cũng không được coi là vi phạm luật pháp thần thánh, và do đó, họ không cần phải xưng tội hay từ bỏ chúng bằng sự ăn năn.”—McClintock and Strong, Bách Khoa Tự Điển, mục “Vô Luật.” Do đó, họ tuyên bố rằng ngay cả một trong những tội lỗi ghê tởm nhất, “được coi là vi phạm nghiêm trọng luật pháp thần thánh, không phải là tội trong mắt Đức Chúa Trời,” nếu được thực hiện bởi người được chọn, “vì một trong những đặc điểm thiết yếu và đặc trưng của người được chọn là họ không thể làm điều gì khiến Đức Chúa Trời không hài lòng hoặc bị luật pháp cấm.” {GC 261.1}
Những giáo lý quái gở này về cơ bản giống với giáo huấn sau này của các nhà giáo dục và thần học phổ biến—rằng không có luật pháp thần thánh bất biến làm tiêu chuẩn cho điều đúng, mà tiêu chuẩn đạo đức được xã hội tự định ra và luôn thay đổi. Tất cả những ý tưởng này được cảm thúc bởi cùng một linh chủ mưu—kẻ mà, ngay cả giữa những cư dân vô tội trên thiên đàng, đã bắt đầu công việc tìm cách phá vỡ những ràng buộc công chính của luật pháp Đức Chúa Trời. {GC 261.2}
Giáo lý về các sắc lệnh thần thánh, cố định bất biến tính cách của con người, đã khiến nhiều người thực tế từ chối luật pháp của Đức Chúa Trời. Wesley kiên định chống lại những sai lầm của các giáo sư vô luật và chỉ ra rằng giáo lý dẫn đến vô luật này trái với Kinh Thư. “Ân điển của Đức Chúa Trời mang đến sự cứu rỗi đã xuất hiện cho mọi người” (Tít 2:11). “Điều này là tốt lành và đẹp lòng trước mặt Đức Chúa Trời, Cứu Chúa chúng ta, Đấng muốn mọi người được cứu và đến với sự hiểu biết Chân Lý. Vì chỉ có một Đức Chúa Trời, và một Đấng Trung Gian giữa Đức Chúa Trời và loài người, là người Christ Jesus; Đấng đã phó chính mình làm giá chuộc cho mọi người” (I Ti-mô-thê 2:3-6). Thánh Linh của Đức Chúa Trời được ban tự do để mọi người có thể nắm lấy phương tiện cứu rỗi. Do đó, Đấng Christ, “Ánh Sáng Thật,” “chiếu sáng mọi người đến trong thế gian” (I Giăng 1:9). Con người thất bại trong sự cứu rỗi do sự từ chối cố ý món quà sự sống của họ. {GC 261.3}
Trả lời cho tuyên bố rằng khi Đấng Christ qua đời, các điều răn của Mười Điều Răn đã bị bãi bỏ cùng với luật nghi thức, Wesley nói: “Luật pháp đạo đức, chứa đựng trong Mười Điều Răn và được các tiên tri củng cố, Ngài không hủy bỏ. Mục đích của sự đến của Ngài không phải để thu hồi bất kỳ phần nào của luật này. Đây là luật pháp không bao giờ có thể bị phá vỡ, ‘đứng vững như chứng nhân trung tín trên trời.’ … Luật này có từ đầu thế giới, được ‘viết không trên bảng đá,’ mà trong trái tim của mọi con cái loài người, khi họ được tạo dựng từ tay Đấng Tạo Hóa. Và dù những chữ cái từng được viết bởi ngón tay của Đức Chúa Trời giờ đây phần lớn bị tội lỗi làm mờ đi, chúng không thể bị xóa hoàn toàn, chừng nào chúng ta còn ý thức về thiện và ác. Mọi phần của luật này phải tồn tại mãi mãi đối với toàn thể loài người, trong mọi thời đại; không phụ thuộc vào thời gian, địa điểm, hay bất kỳ hoàn cảnh nào có thể thay đổi, mà phụ thuộc vào bản chất của Đức Chúa Trời, bản chất của con người, và mối quan hệ bất biến giữa họ. {GC 262.1}
“‘Ta không đến để hủy bỏ, nhưng để làm trọn.’ … Không nghi ngờ gì, ý nghĩa của Ngài ở đây là (phù hợp với tất cả những gì trước và sau đó),—Ta đến để thiết lập nó trong sự trọn vẹn, bất chấp mọi chú giải của con người: Ta đến để đặt vào tầm nhìn đầy đủ và rõ ràng bất cứ điều gì mờ mịt trong đó: Ta đến để tuyên bố ý nghĩa thật và đầy đủ của mọi phần của nó; để chỉ ra chiều dài và chiều rộng, phạm vi toàn diện, của mọi điều răn chứa trong đó, và chiều cao và chiều sâu, sự tinh sạch và tâm linh không thể tưởng tượng của nó trong mọi nhánh của nó.”—Wesley, bài giảng 25. {GC 262.2}
Wesley tuyên bố sự hòa hợp hoàn hảo giữa luật pháp và Tin Lành. “Do đó, có mối liên hệ chặt chẽ nhất có thể hình dung giữa luật pháp và Tin Lành. Một mặt, luật pháp liên tục mở đường và dẫn chúng ta đến Tin Lành; mặt khác, Tin Lành liên tục dẫn chúng ta đến sự làm trọn luật pháp chính xác hơn. Chẳng hạn, luật pháp yêu cầu chúng ta yêu mến Đức Chúa Trời, yêu thương người lân cận, nhu mì, khiêm nhường, hoặc thánh khiết. Chúng ta cảm thấy mình không đủ cho những điều này; đúng vậy, ‘đối với con người điều này là không thể;’ nhưng chúng ta thấy lời hứa của Đức Chúa Trời ban cho chúng ta tình yêu ấy, và khiến chúng ta nhu mì, khiêm nhường, và thánh khiết: chúng ta nắm lấy Tin Lành này, những tin mừng này; nó được thực hiện cho chúng ta theo đức tin của chúng ta; và ‘sự công chính của luật pháp được làm trọn trong chúng ta,’ qua đức tin trong Jesus Christ… {GC 263.1}
“Trong số những kẻ thù lớn nhất của Tin Lành của Đấng Christ,” Wesley nói, “là những kẻ công khai và rõ ràng ‘phán xét luật pháp’ chính nó, và ‘nói xấu luật pháp;’ những kẻ dạy con người phá vỡ (hủy bỏ, nới lỏng, tháo gỡ nghĩa vụ của) không chỉ một, dù là nhỏ nhất hay lớn nhất, mà tất cả các điều răn trong một lần… Điều đáng ngạc nhiên nhất trong tất cả những hoàn cảnh liên quan đến sự mê lầm mạnh mẽ này, là những kẻ bị cuốn vào nó thực sự tin rằng họ tôn vinh Đấng Christ bằng cách lật đổ luật pháp của Ngài, và rằng họ đang đề cao chức vụ của Ngài trong khi phá hủy giáo lý của Ngài! Phải, họ tôn vinh Ngài giống như Giu-đa đã làm khi nói, ‘Kính chào Thầy, và hôn Ngài.’ Và Ngài có thể công chính nói với mỗi người trong số họ, ‘Ngươi phản bội Con Trai Loài Người bằng một nụ hôn sao?’ Không gì khác ngoài việc phản bội Ngài bằng một nụ hôn, khi nói về máu của Ngài, và cướp đi vương miện của Ngài; xem nhẹ bất kỳ phần nào của luật pháp Ngài, dưới chiêu bài thúc đẩy Tin Lành của Ngài. Cũng không ai có thể thoát khỏi cáo buộc này, nếu rao giảng đức tin theo cách trực tiếp hay gián tiếp có xu hướng gạt bỏ bất kỳ nhánh nào của sự vâng lời: ai rao giảng Đấng Christ để hủy bỏ, hoặc làm suy yếu dù chỉ chút ít, bất kỳ điều răn nào của Đức Chúa Trời.”—Ibid. {GC 263.2}
Với những người cho rằng “việc rao giảng Tin Lành đáp ứng mọi mục đích của luật pháp,” Wesley đáp lại: “Chúng tôi hoàn toàn phủ nhận điều này. Nó không đáp ứng được mục đích đầu tiên của luật pháp, đó là thuyết phục con người về tội lỗi, đánh thức những kẻ còn đang ngủ mê bên bờ vực địa ngục.” Sứ đồ Phao-lô tuyên bố rằng “bởi luật pháp mà biết tội lỗi” (Rô-ma 3:20); “và không cho đến khi con người bị thuyết phục về tội lỗi, họ mới thực sự cảm nhận nhu cầu về máu chuộc tội của Đấng Christ… ‘Những người mạnh khỏe,’ như chính Chúa chúng ta nhận xét, ‘không cần thầy thuốc, mà là những người đau yếu’ (Ma-thi-ơ 9:12). Do đó, thật vô lý khi cung cấp thầy thuốc cho những người mạnh khỏe, hoặc ít nhất là những người tưởng mình như vậy. Trước tiên, bạn phải thuyết phục họ rằng họ đau yếu; nếu không, họ sẽ không cảm ơn bạn vì công tác của bạn. Cũng vô lý không kém khi cung cấp Đấng Christ cho những người có trái tim còn nguyên vẹn, chưa từng bị tan vỡ.”—Ibid., bài giảng 35. {GC 264.1}
Vậy nên, trong khi rao giảng Tin Lành về ân điển của Đức Chúa Trời, Wesley, như Thầy mình, tìm cách “tôn vinh luật pháp, và làm cho nó được kính trọng” (Ê-sai 42:21). Ông đã trung tín hoàn thành công cuộc mà Đức Chúa Trời giao cho, và những kết quả vinh quang mà ông được phép chứng kiến thật tuyệt vời. Vào cuối cuộc đời dài hơn tám mươi năm—hơn nửa thế kỷ dành cho chức vụ lưu động—những người công khai theo ông có số lượng hơn nửa triệu linh hồn. Nhưng đám đông được nâng lên từ sự hủy hoại và suy đồi của tội lỗi đến một đời sống cao cả và tinh sạch hơn qua công tác của ông, và số người đạt được trải nghiệm sâu sắc và phong phú hơn nhờ lời dạy của ông, sẽ không bao giờ được biết cho đến khi cả gia đình của những người được chuộc tụ họp trong vương quốc của Đức Chúa Trời. Cuộc đời ông là một bài học vô giá cho mọi Cơ Đốc nhân. Ước gì đức tin và sự khiêm nhường, lòng nhiệt thành không mệt mỏi, sự hy sinh bản thân, và sự tận tụy của tôi tớ này của Đấng Christ được phản ánh trong các hội thánh ngày nay! {GC 264.2}