Châm Ngôn – Chương 24

1 Đừng ganh tị với những người gian ác,

Cũng đừng thèm muốn ở với chúng.

2 Vì tâm chúng suy tư sự cướp phá,

Và môi chúng nói điều gian tà.

3 Với sự khôn ngoan, nhà (*) được xây dựng,

Và với sự thông sáng, nó được vững lập.

(*) Từ này có thể chỉ cả tổ ấm, hoặc gia tộc.

4 Và với tri thức, các buồng được đổ đầy

Mọi của cải quý giá và đẹp đẽ.

5 Người khôn ngoan ở trong sức mạnh,

Và người tri thức củng cố năng lực.

6 Vì với chỉ dẫn, con hãy tiến hành chiến tranh mình,

Và với nhiều cố vấn là sự an toàn.

7 Sự khôn ngoan quá cao cho kẻ ngu dại;

Tại cổng, nó chẳng mở được miệng mình.

8 Kẻ nào mưu tính làm điều ác

Người ta sẽ gọi nó là đứa mưu mô.

9 Âm mưu ngu dại là tội lỗi,

Và kẻ nhạo báng là thứ ghê tởm của loài người (*).

(*) Có thể dịch: “nỗi ghê tởm với loài người”. Nhưng dịch như vậy thì có vẻ không đúng trên thực tế. Bọn nhạo báng thông thường lại hay được loài người ưa chuộng.

10 Nếu con nao sờn trong ngày hoạn nạn,

Sức lực con thật là hạn hẹp!

11 Hãy giải cứu những kẻ bị đem đến cái chết,

Và giữ lại những kẻ đang tuột đến cảnh đồ sát.

12 Nếu con nói: “Kìa, chúng tôi chẳng biết điều này,”

Chẳng phải Đấng cân đo trái tim, Ngài sẽ xem xét,

Và Đấng gìn giữ linh hồn con, Ngài sẽ biết,

Và báo trả cho con người theo công việc mình sao?

13 Con ta, hãy ăn mật vì tốt lành;

Và mật tàng ong thật ngọt ngào cho miệng con.

14 Hãy biết sự khôn ngoan với linh hồn con cũng vậy,

Nếu con tìm được thì sẽ có hậu kết,

Và sự trông đợi con sẽ chẳng bị cắt đứt đâu.

15 Kẻ ác, chớ rình rập nơi ở của người công chính,

Chớ phá phách chỗ nghỉ của người.

16 Vì người công chính ngã bảy lần và trỗi dậy được,

Còn bọn gian ác sẽ vấp vào tai họa.

17 Khi kẻ thù con gục ngã, đừng vui mừng,

Và khi nó va vấp, trái tim con đừng hớn hở,

18 Kẻo YHWH thấy, và điều ấy là xấu xa trong mắt Ngài,

Và Ngài quay cơn giận Ngài đi khỏi nó.

19 Đừng nổi nóng với những kẻ làm ác,

Đừng ghen tị những bọn gian ác,

20 Vì sẽ chẳng có hậu kết dành cho kẻ ác,

Ngọn đèn bọn gian ác sẽ bị dập tắt.

21 Con ta, hãy kính sợ YHWH và vua;

Đừng giao du với những kẻ đổi thay (*),

(*) Có thể dịch: kẻ bất định. Chỉ những người không kiên định trong đường lối mình, không có lòng trung thành bền bỉ với lẽ phải, với Đức Chúa Trời, và với vị vua Ngài lập.

22 Vì tai họa chúng nổi lên thình lình,

Và ai biết được sự trừng trị hai đứa chúng (*)?

(*) Chỉ kẻ gian ác và kẻ đổi thay, theo 2 câu trên.

23 Những điều này cũng thuộc về những người khôn ngoan:

Nể mặt trong việc xét xử là không tốt.

24 Người nói với kẻ gian ác: “Bạn là công chính”,

Các dân sẽ nguyền rủa nó, các tộc sẽ căm phẫn nó.

25 Nhưng với những người quở trách, sẽ là sự hài lòng,

Và phước lành sẽ đến trên họ.

26 Người ta hôn môi (*) người nào đáp được những lời chính đáng.

(*) Lưu ý: thời xưa việc hôn vào môi có thể mang ý nghĩa tình cảm anh em hoàn toàn trong sáng, khác với ngày nay. Ví dụ như [10] II Sa-mu-ên 20:9, khi Giô-áp ám sát A-ma-sa đã nắm râu ông ấy để giả vờ hôn ông ấy. Hay trong [22] Nhã Ca 8:1, em gái ruột có thể hôn anh trai ruột mà không bị mọi người khinh bỉ. Trong những bối cảnh ấy, cái hôn chỉ như một cái thơm nhẹ, và hoàn toàn không chứa dục vọng. Tuy nhiên, ngày nay việc hôn môi được coi là biểu tượng dành riêng cho tình yêu lãng mạn và không thể tách rời ra khỏi nó được, nên dịch giả xin lưu ý các độc giả tuyệt đối không được vin vào câu Kinh Thánh này để có hành vi không đúng mực gây vấp phạm cho chính mình và cho những người khác.

27 Hãy chuẩn bị công việc của con bên ngoài,

Và sẵn sàng nó cho con trên đồng ruộng,

Sau đó thì con hãy xây cất nhà mình.

28 Đừng vô cớ làm chứng chống lại người lân cận con,

Và lừa lọc với môi con,

29 Đừng nói: “Như điều hắn đã làm với tôi, tôi sẽ làm với hắn như vậy,

Tôi sẽ báo trả người ấy theo công việc hắn.”

30 Ta đi ngang qua bên cánh đồng của một người lười biếng,

Và bên vườn nho của một con người thiếu vắng tâm trí,

31 Và kìa, gai góc mọc lên toàn bộ nó,

Cỏ dại bao phủ bề mặt nó,

Còn tường rào đá nó bị đổ sụp.

32 Và ta xem, và để tâm mình,

Ta thấy, ta nhận được lời dạy dỗ:

33 Ngủ một chút, gục một chút,

Khoanh tay nằm một chút,

34 Và sự bần cùng ngươi sẽ đến như kẻ cướp,

Và sự túng thiếu ngươi như người được vũ trang.