II Các Vua – Chương 23

1 Và vua Giô-si-a sai người và triệu tập về mình tất cả các trưởng lão của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.

2 Và vua lên Nhà của YHWH, và mọi người Giu-đa, và tất cả dân cư Giê-ru-sa-lem cùng ông, và các thầy tế lễ, và các nhà tiên tri, và toàn dân từ nhỏ và cho đến lớn, và đọc vào tai họ mọi lời của cuộn sách giao ước được tìm thấy trong Nhà của YHWH.

3 Và vua đứng bên cột và lập giao ước trước mặt YHWH, để đi theo YHWH và để tuân giữ các mạng lệnh Ngài, và các lời chứng Ngài, và các quy định Ngài, với cả trái tim và với cả linh hồn, để thực thi những lời của giao ước này, ghi trong cuộn sách này. Và toàn dân đều đứng cùng giao ước ấy.

4 Và vua truyền cho thầy tế lễ cả Hinh-kia, và các thầy phó tế, và những người canh giữ cửa đem ra khỏi đền thờ YHWH tất cả các vật dụng đã được làm cho Ba-anh, và cho A-sê-ra, và cho tất cả các thiên thể, và thiêu chúng ngoài Giê-ru-sa-lem, trong cánh đồng Xết-rôn, và đem tro của chúng đến Bê-tên.

5 Ông cũng chấm dứt các thầy cúng (*) mà các vua Giu-đa đã lập mà xông hương trên các nơi cao trong các thành của Giu-đa và các nơi chung quanh Giê-ru-sa-lem, và những kẻ xông hương cho Ba-anh, cho mặt trời, và cho mặt trăng, và cho các chòm sao, và cho tất cả các thiên thể.

(*) Nguyên tác là Chê-ma-rim, một loại tế sư tà thần đặc biệt, có lẽ vì mặc áo đen thay vì áo trắng như các thầy tế lễ của YHWH nên được gọi là Chê-ma-rim.

6 Và ông lôi A-sê-ra ra khỏi Nhà của YHWH, đến khe Xết-rôn ngoài Giê-ru-sa-lem, và thiêu nó tại khe Xết-rôn và nghiền thành tro bụi, và quẳng tro bụi nó lên mộ của con dân.

7 Và ông phá đổ các căn nhà của các đĩ đực (*) tại Nhà của YHWH, mà ở đó các phụ nữ dệt nhà cho A-sê-ra.

(*) Xem chú thích [05] Nhị Luật 23:17.

8 Và ông đem tất cả các thầy tế lễ khỏi các thành Giu-đa, và làm ô uế các nơi cao mà ở đó họ đã xông hương, từ Ghê-ba cho đến Bê-e Sê-ba, và phá đổ các nơi cao của các cổng, nơi lối vào cổng thị trưởng Giô-suê tại cổng thành, bên trái người ta.

9 Tuy các thầy tế lễ của các nơi cao không lên bàn thờ của YHWH tại Giê-ru-sa-lem, nhưng thay vào đó họ đã ăn bánh không men ở giữa anh em mình.

10 Vua cũng làm ô uế Tô-phết trong thung lũng Bên Hi-nôm, để cho người ta không đưa được con trai mình hay con gái mình qua lửa lên Mo-lóc.

11 Và ông dẹp bỏ những con ngựa mà các vua Giu-đa đã dâng cho mặt trời, khỏi cửa vào Nhà của YHWH, gần phòng hoạn quan Nê-than Mê-léc, trong Pạt-ba (*), và thiêu các xe của mặt trời trong lửa.

(*) Tòa căn hộ ở sát phía tây đền thờ, ở giữa tường ngoài với sân đền thờ. Phải là quan chức rất VIP mới được ở khu căn hộ sát cạnh Nhà của Đức Chúa Trời này.

12 Còn các bàn thờ ở trên mái lầu của A-cha mà các vua Giu-đa đã làm và các bàn thờ mà Ma-na-se đã làm trong hai sân Nhà của YHWH, vua triệt hạ và tống khỏi đó, và quăng tro bụi chúng xuống khe Xết-rôn.

13 Còn các nơi cao ở trước Giê-ru-sa-lem, bên phải núi Hủy Diệt mà Sa-lô-môn vua Is-ra-ên đã xây cho Át-tạt-tê, thứ ghê tởm của người Si-đôn, và cho Kê-mốt, thứ ghê tởm của Mô-áp, và cho Minh-côm, thứ ghê tởm của con cháu Am-môn, vua làm cho ô uế.

14 Và ông đập vỡ các trụ thờ, và triệt hạ các luống thờ (*), và chất đầy hài cốt người ở chỗ chúng.

(*) Xem chú thích [02] Xuất Hành 34:13.

15 Và cả bàn thờ tại Bê-tên, là nơi cao mà Giê-rô-bô-am con trai Nê-bát đã lập, là kẻ đã gây cho Is-ra-ên phạm tội: cả chính cái bàn thờ ấy lẫn nơi cao ấy, ông phá đổ, và thiêu hủy nơi cao, nghiền thành tro bụi, và thiêu hủy luống thờ (*).

(*) Xem chú thích [02] Xuất Hành 34:13.

16 Và Giô-si-a quay lại và nhìn thấy những mồ mả ở đó trên núi, và sai người và lấy hài cốt từ các mồ mả, và thiêu trên bàn thờ, và làm ô uế nó như lời của YHWH mà người của Đức Chúa Trời đã công bố, là người đã công bố những điều này.

17 Và ông nói: “Bia này mà ta đang thấy là thế nào?” Và dân thành ấy nói với ông: “Là mộ người của Đức Chúa Trời đến từ Giu-đa, và công bố những việc này mà bệ hạ đã làm với bàn thờ của Bê-tên.”

18 Và ông nói: “Hãy để người yên! Người ta không được di dời hài cốt người!” Và họ bỏ qua hài cốt ông ấy với hài cốt của nhà tiên tri đến từ Sa-ma-ri.

19 Và tất cả các nhà của các nơi cao trong các thành của Sa-ma-ri mà các vua Is-ra-ên đã làm để chọc tức, Giô-si-a cũng dẹp bỏ, và làm cho chúng như mọi việc làm mà ông đã làm tại Bê-tên.

20 Và ông hiến tế (*) tất cả các thầy tế lễ của các nơi cao, là những kẻ ở đó, trên các bàn thờ, và thiêu hài cốt người trên chúng, rồi trở về Giê-ru-sa-lem.

(*) Từ gốc ở đây chính xác là “hiến tế”. Một số bản dịch thành “giết”, vô tình khỏa lấp mất ý nghĩa của sự báo ứng đích đáng dành cho đám thầy tế lễ tà thần này trên chính những cái bàn thờ mà chúng đã đưa con trẻ Is-ra-ên qua lửa để hiến tế cho Ma Quỷ.

21 Và vua truyền cho toàn dân rằng: “Hãy làm lễ Vượt Qua cho YHWH Đức Chúa Trời của các ngươi, như điều đã được ghi trong cuộn sách giao ước này!”

22 Thật: đã chẳng làm được lễ Vượt Qua nào như thế này từ những ngày của các thẩm phán là những người xét xử Is-ra-ên và tất cả các ngày của các vua Is-ra-ên và các vua Giu-đa!

23 Nhưng rồi vào năm thứ mười tám của vua Giô-si-a, lễ Vượt Qua này đã được làm cho YHWH tại Giê-ru-sa-lem.

24 Và cả các đồng cốt, và các pháp sư, và các gia thần, và các thần tượng, và mọi thứ ghê tởm thấy được trong xứ Giu-đa và tại Giê-ru-sa-lem, Giô-si-a đều xóa sổ, để thực thi những lời của luật pháp được ghi trong cuộn sách mà thầy tế lễ Hinh-kia đã tìm thấy ở Nhà của YHWH.

25 Và trước ông, không có vua nào như ông, là người quay về với YHWH với tất cả trái tim mình, và với tất cả linh hồn mình, và với tất cả sức lực mình, theo toàn bộ luật pháp của Mô-se. Sau ông cũng chẳng có người nào như ông trỗi dậy.

26 Dù vậy, YHWH đã không quay được khỏi lửa thịnh nộ lớn của Ngài, mà cơn thịnh nộ Ngài đã nổi phừng lên chống lại Giu-đa, vì mọi trò chọc tức mà Ma-na-se đã chọc tức Ngài.

27 Và YHWH phán: “Ta sẽ loại bỏ cả Giu-đa khỏi mặt Ta, như việc Ta đã loại bỏ Is-ra-ên, và từ bỏ thành này mà Ta đã chọn, là Giê-ru-sa-lem, và Nhà mà Ta đã phán: ‘Danh Ta sẽ ở đó.’”

28 Và các công việc còn lại của Giô-si-a và mọi việc ông đã làm, chẳng phải chúng đều được ghi trong cuộn sách sử ký các vua Giu-đa sao?

29 Trong những ngày của ông, Pha-ra-ôn Nê-cô, vua Ai Cập, lên nghịch lại vua A-si-ri bên sông Ơ-phơ-rát, và vua Giô-si-a đi đối đầu ông ta (*). Và ông ta giết chết ông tại Mê-ghi-đô vừa khi ông ta thấy ông.

(*) Ai Cập ở phía Nam, A-si-ri ở phía Bắc. Khi Pha-ra-ôn đem quân đánh A-si-ri thì phải đi ngang qua Giu-đa. Giô-si-a vì thế mới ra đối đầu Pha-ra-ôn.

30 Và các đầy tớ ông chở ông đã chết từ Mê-ghi-đô, và đem ông về Giê-ru-sa-lem, và họ chôn cất ông trong mộ ông. Và dân của xứ đem Giô-a-cha, con trai Giô-si-a, và xức dầu anh ta và tôn anh ta làm vua thay thế cha anh ta.

31 Giô-a-cha được hai mươi ba tuổi khi anh ta trở thành vua, và cai trị ba tháng tại Giê-ru-sa-lem. Và tên mẹ anh ta là Ha-mu-ta, con gái của Giê-rê-mi, từ Líp-na.

32 Và anh ta làm điều ác trong mắt YHWH như mọi điều các tổ phụ mình đã làm.

33 Và Pha-ra-ôn Nê-cô xiềng anh ta lại tại Ríp-la, trong xứ Ha-mát, khỏi cai trị tại Giê-ru-sa-lem, và bắt phạt xứ một trăm ta-lâng bạc và một ta-lâng vàng.

34 Và Pha-ra-ôn Nê-cô lập Ê-li-a-kim, con trai Giô-si-a, làm vua thay thế cha mình, và đổi tên ông ta thành Giê-hô-gia-kim, và bắt Giô-a-cha đi và đến Ai Cập, và anh ta chết ở đó.

35 Và Giê-hô-gia-kim nộp bạc và vàng cho Pha-ra-ôn. Tuy nhiên ông ta đã định giá (*) xứ để nộp bạc theo lệnh của Pha-ra-ôn, mỗi người theo định giá (*) mình, ông ta đòi dân của xứ bạc và vàng để nộp cho Pha-ra-ôn Nê-cô.

(*) Hành động này là ấn định một số tiền lên một người hay vật để bắt nộp. Xem ví dụ ở [03] Lê-vi 27:1-27.

36 Giê-hô-gia-kim được hai mươi lăm tuổi khi ông ta trở thành vua, và cai trị mười một năm tại Giê-ru-sa-lem. Và tên mẹ ông ta là Xê-bụt-đa, con gái Phê-đa-gia từ Ru-ma.

37 Và ông ta làm điều ác trong mắt YHWH như mọi điều các tổ phụ mình đã làm.